Hampden AD924 bij Dilsen

Doodgeschoten aan parachute ?

Een RAF-bommenwerper die die nacht niet naar Groot-Brittannië terugkeerde, de Hampden I AD924 van het 144 Sqdn, was die avond van Hunswell opgestegen. De piloot, P/O B.J.A. Rennie schreef :

"Om 1u05, toen we nog zo'n 18 kilometer van het doel verwijderd waren, werden we op een hoogte van 4000 meter door een tiental zoeklichten gevangen en vervolgens aangevallen door een Me 109. De besturing werd stukgeschoten en een brandstoftank stond in brand. De machine dook buiten controle naar beneden. Ik gaf de waarnemer, Sgt Edward Berkey, bevel de bommen op 'veilig' te stellen en de bemanning te springen. Ikzelf verliet de machine na de radio-operator en de waarnemer. De staartschutter, Sgt Thomas Marquiss werd reeds tijdens het gevecht gedood."

De schijnwerpers waarin Rennies Hampden gevangen werd stonden opgesteld langs de Borrehoefstraat te Dilsen. Na de aanval door Oblt Griese (1./NJG 1), de piloot die met Bf 110 vloog, (en niet met een Me 109 !), stortte de AD924 als een fakkel naar omlaag om met een daverende klap neer te storten in het Lankerveld te Dilsen.

De vele mensen, die in deze zwoele zomernacht verfrissing zochten in de avondlucht zagen vervolgens in het licht van de zoeklichten twee parachutes naar de aarde dalen. Opnieuw was het geratel van Grieses boordkanonnen hoorbaar. De getuigen zagen één van de vliegeniers aan zijn parachute in elkaar zakken en levenloos naar de aarde dalen. Iets verder werd een tweede vlieger onder vuur genomen en het was volgens de ooggetuigen een gruwelijke aanblik om te zien hoe deze laatste heen en weer slingerde aan zijn valscherm om het moordende salvo te ontwijken.

's Ochtends werden beide ontzielde lichamen aangetroffen in een korenveld, niet ver van de crashplaats van hun Hampden. De commandant van de zoeklichtbatterij beval burgemeester Theodoor Snijkers de twee gevallen vliegeniers op de gemeentelijke begraafplaats ter aarde te bestellen.

Bovenstaande getuigenis, van de hand van Johan Brulmans uit Bilzen, kunnen we enigszins passen in het vervolg van het verhaal van de Zuidafrikaanse piloot, P/O Rennie :

"Ik viel zo'n anderhalve kilometer naar omlaag vooraleer ik aan het koord trok en vervolgens in telefoondraden landde. Hieruit kon ik me bevrijden, waarbij ik mijn linkerenkel bezeerde. Ik zag twee bemanningsleden naar beneden komen, gevangen in de zoeklichten. Mijn landingsplaats is te situeren bij Bilzen, zo'n tien kilometer ten westen van Maastricht. Na mij van m'n vlieghelm en 'Mae West' ontdaan te hebben trof ik enkele Belgen aan die me informeerden dat de Canadese Sgt Eduard Berkey gedood was en dat Sgt Bottomley gevangen genomen werd. Ik was verplicht me uit de voeten te maken aangezien men vertelde dat de Duitsers een zoekactie gestart waren. Ik ontmoette een boer met een lange gestalte, met wie ik mijn enige laars trachtte te ruilen voor zijn schoenen. Hij trachtte me vast te grijpen dus gaf ik hem een pak slaag. Twee kilometer verder liep ik een Duitse schildwacht tegen het lijf. Ik moest hem wel afmaken, en liet het lichaam achter bij de oever van het kanaal tussen de struiken. Ik ging verder en bracht de nacht door in een korenveld.

De volgende ochtend kwam ik enkele vriendelijke boeren tegen die me burgerkleding verschaften - mijn vliegkledij hield ik er onder aan en mijn ontsnappingpakket hield ik bij me in een zak. Ik koos een grijze flanellen broek, kousen, en nieuw paar pantoffels met rubber zolen, een oude hoed en een blauwe overjas. In deze vermomming verbleef ik in een huis te Eisden en kon ik mijn uitgebrande vliegtuig zien met de lichamen van de sergeanten Berkey en Marquiss, onder bewaking.

Mijn gastheer verwittigde me dat de secretaris van de burgemeester een 'Boche-Belge' was, dus ik maakte me uit de voeten om later te zien dat deze laatste, vergezeld van enkele Duitsers, het huis binnentrad. Toen zij vertrokken waren, daagde mijn gastheer op. Hij gaf me te eten, een kaart en de aanwijzingen om naar Hasselt te gaan."

Het zou buiten het bestek van dit boek vallen om het overigens vrij spectaculaire ontsnappingsrapport van P/O Rennie volledig te citeren. Wij houden ons bij de vermelding dat deze Zuidafrikaan via Luik, Charleroi, Maubeuge, Parijs, Perpignan, Marseilles, de Pyreneeën in Barcelona verzeild geraakte, en na onderhandelingen met de Vice Consul via Barcelona, Madrid en Gibraltar op 4 september van dat jaar in Groot-Brittannië arriveerde. Het was een lange weg die honderden andere 'evadees' de volgende jaren zouden volgen.

P/O Rennie kwam na zijn benarde avonturen in een Operational Training Unit terecht, maar kwam om het leven in een banaal ongeval.

Datum: 
10/07/1941
Serienr. / Rompcode: 
Organisaties: 
Locatie
Borreshoefstraat
Dilsen
be
Type Locatie: 
Incident
Bronnen: 
De Decker Cynrik & Roba Jean-Louis: RAF-bommenwerpers boven België 1940-1942, De Krijger, Erembodegem, 1993
Met dank aan Herman Brulmans