Stirling BK813 te Haasrode

Op het kerkhof van Haasrode treffen we zes grafstenen aan van een haast complete Stirling-bemanning die in de nacht van 25 op 26 juni 1943 om het leven kwam. De bemanning bestond uit twee Nieuwzeelanders, een Australiër en vier Britten. Piloot was de 29-jarige Australische F/Sgt Teede. De heer Kenneth Teede uit Bunbury (Western Australia) schreef : "Walter Henry Teede was m'n broer, we noemden hem allemaal Sandy. Hij werd geboren op 21 oktober 1913 als derde uit een gezin van vijf kinderen. Hij verliet school in 1929 en begon te werken als een bediende in een advocatenkantoor.

Sandy was sportief en was erg goed in zwemmen, hockey en roeien. In 1938 werd hij geselecteerd om deel te nemen aan het nog steeds gerenommeerde Australische roeikampioenschap 'The Kings Cup'. Na zes maanden voorbereiding in Perth, de hoofdstad van Western Australia keerde hij terug naar Bunbury waar hij zijn baantje in het kantoor verderzette.

Daar bleef hij tot wanneer hij de Royal Australian Air Force vervoegde in 1939, weerom als kantoorklerk. In 1940 werd hij overgeplaatst naar een training voor vliegeniers waar hij zijn Vleugels behaalde. Sindsdien vernamen we nog nauwelijks nieuws over hem."

Naast hem rust de radio-operator F/Sgt Leo Petersen. Zijn zus herinnert zich : "Leo leerde het vak meubelmaker bij zijn vader, een immigrant uit Denemarken. Van kindsaf was hij bezeten door luchtvaart en met zijn vriend bouwde hij een tweezitter, waarmee ze eens hoopten te vliegen. Toen de oorlog uitbrak gaf hij zich aan bij de luchtmacht waar hij op 18-jarige leeftijd toegelaten werd. Na zes maanden training in Nieuw-Zeeland werd hij naar Canada gestuurd, vanwaar het dan naar Groot-Brittannië ging. Onze broer Frank vocht ondertussen in de campagnes in Griekenland, Kreta en de Noordafrikaanse woestijn. Daar werd hij verwond en op een hospitaalschip in de haven van Tobroek verpleegd. Hij werd op een dek onder de waterlijn geplaatst. Toen het schip bij een aanval zonk, had hij geen schijn van kans. Dat was op 5 december 1941."

Be boordschutter was Sgt Patrick Taylor, een 26-jarige Schot. Hij liet zijn boerenbedrijfje voor wat het was in de hoop het na de oorlog verder te zetten. Patrick Taylor kreeg zijn training als schutter te Dalcross, vanwaar hij regelmatig zijn gezin, een vrouw en zijn zoon Jack, kon bezoeken. In april vertrokken hij en zijn bemanning naar het oorlogsgebied dat voor hen begon langs de startbaan van Ridgewell.

Operaties met de Stirling BK813

De drie vormden een bemanning die aangevuld werd door bommenrichter Sgt Aubrey Harris (30 jaar, uit Surrey), , navigator Sgt Hyman Levine,  boordmecano Sgt E.H. Stanton, en staartschutter F/Sgt Gordon Henderson (30 jaar uit Rotorua, Nieuw-Zeeland).

De bemanning vloog haar eerste operatie in de nacht van 4/5 mei 1943, wanneer de bommenwerpers over Dortmund uitzwermden; enkele nachten daarop (12/13 mei) was Duisburg aan de beurt, en de volgende nacht stond Bochum op het programma. Daarna  zouden ze nog eens vijf missies vliegen, allemaal met de Stirling BK813 waarmee ze in Haasrode neerstortten. De machine was op 5 mei in de problemen geraakt toen Sgt Robson bij zijn thuiskomst van een mijnenlegoperatie door de hevige regen op de basis de landingsbaan miste en hierbij het staartgedeelte beschadigde. Pas op 29 mei was de bommenwerper voledig hersteld en geschikt bevonden voor operaties.

Op 29 mei vlogen ze met dit toestel naar Wuppertal. De tweede raid volgde op 11 juni, waar Dusseldorf gebombardeerd werd. Op 19 juni vlogen ze richting Le Creusot, en op 21 juni werd Krefeld aangedaan. Bij de vijfde missie op 22 juni naar Mülheim doorboorden enkele Flaksplinters de bakboordvleugel en de intercom naar de staartschutter.

Op 24 juni stegen ze om 23u32 op, weerom naar Wuppertal. In de buik van de Stirling WP-O had het grondpersoneel de lading gehesen. Deze bestond uit elf containers met telkens negentig brandbommen die elk vier pond wogen, en evenveel containers met telkens acht brandbommen van tachtig pond. Deze zouden nooit op hun doel terechtkomen.

Om 1u39 viel de Stirling WP-O onder de salvo's van de Bf 110 van het 7./NJG 4, bestuurd door Ofw Reinhard Kollak en zijn Bordfunker Fw. Hans Hermann. De Duitse luchtaas was die avond opgestegen van zijn Franse thuisbasis Laon bracht zo zijn score op vierentwintig neergehaalde toestellen.

De Stirling viel ter hoogte van de Langestraat (Haasrode)/ Groenstraat (Leuven) aan de overkant van de huidige E40 autosnelweg in de ambachtelijke zone, waar nu het chemisch bedrijf VEL staat.

Slechts één bemanningslid, de mecano Sgt E. Stanton, wist met zijn valscherm de brandende Stirling te verlaten. Hij werd gewond gevangen genomen en eindigde de oorlog in Stalag 357 Kopernikus.

Volkstoeloop en bloemenhulde

Aanvankelijk vonden de bergingstroepen slechts vijf lichamen, die op het kerkhof zouden begraven worden. De complicaties bij dit gebeuren werd beschreven door Jan Crab en Henri Verreydt in "Historiek N.K.B. Vlaams Brabant : Resistere 1940-1944"  : "De N.K.B.-groep Haasrode o.l.v. A. Van Bedts zorgde voor de nodige volkshulde."

Ze moesten op 27 juni 1943 ten grave worden gedragen. De volkstoeloop aan de kerk en de bloemenhulde vanwege de bevolking was groots. Op het laatste nippertje echter toen pastoor van Laer aan de ingang van de kerk, omringd door de massa, de lijken die de Duitsers moesten aanvoeren afwachtte, stelde men vast dat de Duitsers bij het zien van de grote volkstoeloop rechtsomkeer hadden gemaakt met hun lading. De zieledienst ging evenwel door zonder dat de lijken in de kerk aanwezig waren. Dezelfde dag omstreeks 23 uur werden de stoffelijke overschotten van de piloten op het kerkhof afgezet door de Duitsers. Ze moesten in alle stilte begraven worden, wat dezelfde nacht nog gebeurde door A. Goemans, J. Goemans, H. Oversteyns en A. Van Bedts.

Sgt Hyman Levine, de navigator werd pas achteraf bij de berging van het wrak aangetroffen en op 12 juli te rusten gelegd.  

Mrs. McCullogh, de zus van Leo Petersen, schreef : "Op een ochtend bracht de postbode het bericht waarin stond dat nu ook Leo gesneuveld was. Hij zou in september 1943 drieëntwintig jaar geworden zijn."

Datum: 
25/06/1943
Toestel: 
Serienr. / Rompcode: 
Organisaties: 
Locatie
Langestraat
Haasrode
be
Type Locatie: 
Incident
Patrimonium
Bronnen: 
De Decker Cynrik & Roba Jean-Louis; Naar de vallei van de Dood, De Krijger, Erpe, 1998
Historiek N.K.B. Vlaams Brabant : Resistere 1940-1944" (Leuven, 1984, blz. 106.)
Correspondentie met de fam. Teede, Petersen en Taylor.
Informatie crashplaats via Johan Breugelmans
Operations Record Book 90 Squadron, The National Archives, Kew